درباره سرآمدان علمی، فناوری و نوآوری

سرآمدان علمی، فناوری و نوآوری نقش و جایگاه برجسته ای در توسعه و تعالی کشورها، به خصوص در زمینه تولید علم، هنر و فناوری ایفا می کنند. از این رو، شناسایی سرآمدان علمی، فناوری و نوآوری کشورها از اهمیت فراوانی برخوردار است. با این حال، تعاریف گوناگونی از سرآمدان علمی، فناوری و نوآوری در کشورها و مجامع گوناگون به چشم می خورد. جوایز متعددی نیز به پژوهشگران و سازمان ها در کشورهای گوناگون اعطا می گردد که اعتبار آن ها روشن نیست. از این رو، ضرورت استانداردسازی تعریف سرآمدان علمی، فناوری و نوآوری و ایجاد مفهومی واحد، جامع و یکپارچه در کشور و همچنین اعتبارسنجی جوایز علمی ملی و بین المللی بیش از پیش احساس می گردد.

نظر به اهمیت و ضرورت این امر، سامانه «سرآمدان علمی، فناوری و نوآوری» با رسالت شناسایی و مدیریت اطلاعات سرآمدان علمی، فناوری و نوآوری ایران و کشورهای اسلامی و ایجاد بستری برای همکاری های علمی آنان در موسسه استنادی و پایش علم و فناوری جهان اسلام (ISC) در سال 1402 ایجاد گردیده است. این گروه ضمن استانداردسازی تعریف سرآمدی و اعتبارسنجی مستمر جوایز متعدد ملی و بین المللی به شناسایی مستمر سرآمدان علمی، فناوری و نوآوری ایران و کشورهای اسلامی به لحاظ ابعاد گوناگون می پردازد. نتایج حاصل از این سامانه جهت اعطای جایزه آی اس سی[1]، به کار گرفته می شود. همچنین، این نتایج می تواند با شناسایی سرآمدان علمی، فناوری و نوآوری ایران و کشورهای اسلامی به عنوان ابزاری برای کمک به متولیان علمی و پژوهشی کشور جهت تسهیل امور پژوهشی دانشگاه ها و پژوهشگاه ها مانند شناسایی پژوهشگر برتر، اعطای پایه تشویقی و ... به کار گرفته شود. علاوه بر این، این سامانه می تواند زیرساخت های لازم برای نهادهای علمی کشور را جهت آگاهی از عملکرد آن ها به لحاظ سرآمدی علمی، فناوری و نوآوری ایجاد کند. همچنین با ارائه چشم اندازی از سمت و سوی حرکت کشور در این خصوص به سیاستگذاری و برنامه ریزی برای توسعه علمی کشور یاری می رساند. سامانه «سرآمدان علمی، فناوری و نوآوری»، سرآمدان علمی، فناوری و نوآوری ایران و کشورهای اسلامی را نه تنها بر اساس جشنواره ها و جوایز، بلکه بر اساس عنوان های گوناگون سرآمدی مورد شناسایی قرار می دهد. عنوان های شناسایی سرآمدان علمی، فناوری و نوآوری شامل موارد پیشنهادی ذیل می باشد:
  1. کسب جوایز معتبر ملی و بین المللی (مانند نوبل، فیلدز، خوارزمی، فارابی و ...)؛
  2. پژوهشگران پراستناد یک دهم و یک درصد برتر ESI، یک دهم درصد برتر ISC و دو درصد برتر Scopus؛
  3. نشر مقالات در یکی از دو مجله نیچر و ساینس یا نشر کتاب در حوزه های علوم انسانی در سطح بین المللی با ناشران معتبر تراز اول جهان؛
  4. نوآوری، اکتشاف یا اختراع ثبت شده در مراجع معتبر ملی و بین المللی (همانند اداره ثبت اختراع اروپا؛ (EPO)، اداره ثبت اختراع ژاپن (JPO) و اداره ثبت اختراع و علائم تجاری ایالات متحده (USPTO))؛
  5. راه اندازی و هدایت یک شرکت دانش بنیان با جذب فارغ التحصیلان فراتر از آستان ه ای معین؛
  6. مشارکت در طرح های بین المللی با همکاری دانشگاه های تراز اول جهان؛
  7. جذب گرنت ملی و بین المللی (با مبلغی فراتر از آستانه ای معین)؛
  8. ساخت مواد شیمیایی، واکسن، دارو، قطعه مکانیکی، الکترونیکی و دستگاهی و نرم افزاری که به تولید انبوه رسیده باشد.
  9. ...